Dobrze zaprojektowane i wykonane oświetlenie to zarówno kwestia komfortu, jak i bezpieczeństwa. Natężenie światła musi być dopasowane do przeznaczenia pomieszczeń – tylko wówczas można uniknąć pogarszania się wzroku, a także innych problemów zdrowotnych i złego samopoczucia. Z uwagi na istotność oświetlenia wykonywanie jego pomiarów jest obowiązkowe dla niektórych placówek i w konkretnych sytuacjach. Czasami również warto zdecydować się na ich przeprowadzenie niezależnie od oficjalnych wymogów. Dowiedz się, kiedy pomiary oświetlenia są obowiązkowe, a kiedy zalecane.
Na czym polegają pomiary oświetlenia?
Zastanawiasz się, czym są pomiary oświetlenia i jakie informacje pozwalają uzyskać? To procedura, która wymaga zastosowania specjalistycznego sprzętu (luksomierza). Mierzy on natężenie oświetlenia w danym miejscu. Najczęściej tego typu badania prowadzi się w zakładach pracy oraz placówkach edukacyjnych różnego szczebla. Standardem są też pomiary oświetlenia awaryjnego wymaganego w wielu firmach i instytucjach. Samo badanie nie zajmuje wiele czasu i nie zakłóca pracy w danym miejscu.
Profesjonalne pomiary oświetlenia przeprowadzane są przez osobę o odpowiednich kwalifikacjach i pozwalają poznać średnie natężenie światła, jego równomierność oraz współczynnik oddawania barw. Wyniki przedstawiane są w formie szczegółowego protokołu. Zawiera on nie tylko wartości odczytów, ale również ich porównanie z normami obowiązującymi dla danego środowiska. Dzięki temu, a także odpowiedniej formie dokumentu, może on być honorowany przez określone instytucje.
Pomiary oświetlenia – kiedy są obowiązkowe?
Wykonanie pomiarów natężenia oświetlenia jest wymagane w wielu sytuacjach i dla rozmaitych obiektów. Gdzie i kiedy należy je przeprowadzać?
- Pomiary oświetlenia awaryjnego
Oświetlenie awaryjne to instalacja, która włącza się wtedy, gdy występuje przerwa w działaniu oświetlenia podstawowego. Jego montaż jest wymagany szczególnie w obiektach publicznych, w których przebywa dużo ludzi i w każdym miejscu, w którym nagła przerwa w dostawie zasilania mogłaby wywołać dowolnego rodzaju zagrożenie.
Chociaż oświetlenie awaryjne nie jest użytkowane na co dzień, należy się upewnić, że jest sprawne. Dlatego jego okresowe pomiary oświetlenia są obowiązkowe. Wymagane jest ich przeprowadzanie nie rzadziej niż raz do roku – zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.
- Pomiary oświetlenia w placówkach edukacyjnych
Wykonanie pomiarów oświetlenia jest niezbędne w placówkach edukacyjnych różnego typu. Obowiązują dla nich konkretne normy dotyczące natężenia oświetlenia. Protokół pomiarów jest wymagany przez stacje sanitarno-epidemiologiczne, które nie dopuszczają do otwarcia placówki, jeśli normy dot. oświetlenia nie zostaną spełnione. Wymóg ten dotyczy m.in. żłobków, przedszkoli, klubów malucha, ośrodków szkoleniowych, szkół, w tym szkół wyższych, domów studenckich, poradni psychologiczno-pedagogicznych, placówek wsparcia dziennego.
- Pomiary oświetlenia w biurach, urzędach
Zapewnienie natężenia oświetlenia zgodnego z Polskimi Normami jest też konieczne w biurach i urzędach. Dlatego przed oddaniem do użytku pomieszczeń o przeznaczeniu biurowym przeprowadza się profesjonalne pomiary natężenia oświetlenia w biurze. Szczególnie ważne są pomiary stanowiskowe, które mierzą natężenie światła na konkretnym stanowisku pracy.
- Powykonawcze pomiary oświetlenia do odbioru instalacji oświetleniowej
Odbiór instalacji oświetleniowej wymaga sprawdzenia, czy została ona zrealizowana zgodnie z założeniami projektu. Wówczas konieczne jest przeprowadzenie profesjonalnych pomiarów oświetlenia np. w magazynie. Są one niezbędne również po każdej modernizacji i modyfikacji systemu.
- Pomiary w zakładach pracy – na wniosek pracownika
Zdarza się również, że pracownik zgłasza problemy ze wzrokiem, jego pogorszenie lub zmęczenie wzroku. Pracodawca powinien wówczas sprawdzić, czy oświetlenie na stanowisku pracy odpowiada normom. Najlepiej wykonać wówczas profesjonalne pomiary.
- Pomiary oświetlenia na wezwanie Sanepidu, PIP lub Straży Pożarnej
Przeprowadzenie pomiarów oświetlenia może być również nakazane przez sanepid (np. w przypadku placówek oświatowych), PIP (w zakładach pracy) lub straż pożarną (wszędzie tam, gdzie zamontowano oświetlenie awaryjne). Takie wezwanie zwykle podyktowane jest podejrzeniami co do niespełniania przez instalację określonych norm.
Kiedy jeszcze warto zlecić pomiary oświetlenia?
Dzięki obowiązującym przepisom prawa i Polskim Normom zdrowie pracowników czy uczniów jest chronione, kiedy realizują swoje obowiązki poza domem. Odpowiednie oświetlenie jest jednak równie ważne we własnych czterech kątach. W końcu w domu też wykonuje się rozmaite zadania, które nie powinny wymagać wytężania wzroku. Dlatego coraz więcej klientów indywidualnych decyduje się na wykonanie profesjonalnych pomiarów oświetlenia – np. podczas budowy domu czy urządzania mieszkania. Może się to wydawać zbyteczne, jednak w rzeczywistości może się okazać bardzo pomocne. Właściwe oświetlenie wpływa bowiem na znacznie lepsze samopoczucie i zdrowie domowników. Tego typu procedury warto rozważyć szczególnie przy urządzaniu przestrzeni roboczych – miejsca do nauki dla dziecka, domowego biura, ale także np. kuchni.
Trzeba również pamiętać, że zaleca się okresowe powtarzanie pomiarów oświetlenia na stanowisku pracy, mimo iż przepisy BHP nie wskazują, z jaką częstotliwością powinny się odbywać. Odpowiednie oświetlenie wpływa w tym przypadku nie tylko na produktywność, ale również na samopoczucie zespołu. Jego pomiary powinno się wykonywać przy każdym utworzeniu lub ponownej aranżacji stanowiska, a także po naprawie lub modernizacji oświetlenia. Przesłankami do ich przeprowadzenia mogą być też: wymiana okien, przebudowa obiektu i inne działania remontowe czy też modernizacyjne. Upewnienie się, że pracownicy mają zapewnione odpowiednie warunki, na pewno nie zaszkodzi, a może pomóc uniknąć poważnych zagrożeń!
Zdjęcie: https://pixabay.com/photos/light-bulb-lightbulb-light-bulb-1246043
