W sytuacjach awaryjnych bardzo łatwo o chaos i panikę. Dlatego we wszystkich budynkach należy umieszczać znaki ewakuacyjne umożliwiające zorganizowane opuszczenie miejsca zagrożenia. Muszą one spełniać konkretne normy co do wyglądu i widoczności, a także być odpowiednio rozmieszczone. Ich obecność to podstawowy krok w kierunku bezpieczeństwa wszystkich przebywających w danym obiekcie osób.
Znaki bezpieczeństwa – podstawowe informacje i normy
Znaki bezpieczeństwa to ogólna nazwa dla uniwersalnych symboli stosowanych w celu zapewnienia ochrony zdrowia i życia w obiektach budowlanych. Można je podzielić na trzy grupy:
- znaki ochrony przeciwpożarowej – m.in. oznaczenia sprzętu pożarowego i miejsc lub materiałów szczególnego zagrożenia,
- znaki ochrony i higieny pracy – znaki zakazu i nakazu, znaki ostrzegawcze oraz informacyjne niezbędne dla zachowania bezpieczeństwa w miejscu pracy,
- znaki ewakuacyjne – wykorzystywane do wskazywania dróg i wyjść ewakuacyjnych.
Wszystkie znaki bezpieczeństwa muszą mieć określony wygląd. Dzięki temu nie pozostawiają wątpliwości co do swojego znaczenia. Ich wymiary, kolorystykę i dokładny wygląd określa norma PN-EN ISO 7010:2012 Symbole graficzne – Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa.
Rodzaje znaków ewakuacyjnych i wymagania techniczne
Według podanej wyżej normy znaki ewakuacyjne mogą mieć wyłącznie kształt kwadratu (o boku 100, 125, 150, 200 lub 350 mm) lub prostokąta (o wymiarze krótszego boku: 100, 125, 150, 200 lub 350 mm oraz stosunku długości boków 1:2 lub 1:3). Dopuszczalne kolory to RAL6032 – zielony kolor bezpieczeństwa oraz RAL9003 – kontrastowy biały.
Wyróżnia się trzy główne grupy znaków ewakuacyjnych:
- podstawowe znaki ewakuacyjne (stosowane powszechnie): np. „wyjście ewakuacyjne”, „drzwi ewakuacyjne”, „ciągnąć, aby otworzyć”;
- znaki ewakuacyjne dla osób niepełnosprawnych (wieszane w celu ułatwienia wydostania się z budynku osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich): np. „drzwi ewakuacyjne”, „kierunek wyjścia na niższy poziom w prawo”;
- znaki ewakuacyjne uzupełniające (zwane również dodatkowymi, prezentują uzupełniające informacje i są stosowane obok znaków podstawowych): np. „drzwi”, „wyjście awaryjne”, „pchać, aby otworzyć”.
Z pełnym wykazem znaków ewakuacyjnych, ich znaczeniem i zastosowaniem można się zapoznać np. w dokumencie dostępnym pod adresem internetowym: https://www.cnbop.pl/wydawnictwa/wytyczne/wytyczne_stosowanie-znakow-bezpieczenstwa.pdf.
Rozmieszczenie znaków ewakuacyjnych
Znaki ewakuacyjne muszą być rozmieszczone w sposób, który pozwala na jednoznaczne wskazanie drogi ewakuacji i umożliwia ich dobrą widoczność. O czym należy pamiętać?
- Znaki ewakuacyjne należy umieścić we wszystkich miejscach, w których może zajść wątpliwość co do kierunku drogi ewakuacji, a więc np. przy każdej zmianie kierunku i skrzyżowaniu korytarzy, w pobliżu każdej zmiany poziomu.
- Muszą być też umieszczane nad każdym wyjściem ewakuacyjnym.
- Znaki ewakuacyjne należy umieszczać na ścianach lub na stałym podłożu na wysokości około 150 cm od podłogi, natomiast nad drogą ewakuacyjną na wysokości ponad 200 cm od podłogi.
- Wielkość znaku ewakuacyjnego powinna odpowiadać odległości, z jakiej musi być widoczny. Określa się ją za pomocą specjalnego wzoru. Przykładowo, dla odległości do 20 m znak „Wyjście ewakuacyjne” musi mieć przynajmniej 200 mm szerokości, a wysokość wielkich liter nie może być mniejsza niż 50 mm.
- Znaki mogą być pokrywane farbą fotoluminescencyjną lub podświetlane. Znaki ewakuacyjne podświetlane powinny być podłączone do instalacji oświetlenia awaryjnego.
Warto wiedzieć! Zaleca się, aby w każdym pomieszczeniu były zainstalowane conajmniej 2 oprawy oświetlenia awaryjnego a także znak wskazujący drogę ewakuacji. Na rynku występują tzw. oprawy dwuzadaniowe czy hybrydowe, czyli podświetlane oprawy ewakuacyjne, które pełnią funkcję także oprawy awaryjnej. W przypadku zainstalowania takiej oprawy w pomieszczeniu wystarczy zainstalować tylko jedną dodatkową oprawę awaryjną zamiast dwóch, jeśli pomieszczenie nie jest duże a wspomniane dwie oprawy prawidłowo oświetlą drogę ewakuacji.
Należy również pamiętać, że znaki ewakuacyjne muszą być wykonane z trwałych materiałów i odpowiednio umocowane. Stosowanie się do tych przepisów może uratować życie lub zdrowie wielu osób, dlatego warto je znać!
Znaki ewakuacyjne są ściśle związane z awaryjnymi sytuacjami w budynku a co za tym idzie również z oświetleniem awaryjnym. Zarówno oświetlenie awaryjne jak i znaki ewakuacyjne należy poddawać okresowym przeglądom minimum raz w roku. Wykonaniem pomiarów oświetlenia awaryjnego w Warszawie zajmuje się nasza firma: axo24.pl
Zdjęcie: https://www.pexels.com/pl-pl/zdjecie/jasny-osoba-reka-noc-4075782/?utm_content=attributionCopyText&utm_medium=referral&utm_source=pexels